Cao khỉ là dược liệu được bào chế từ xương khỉ đột hoặc khỉ đít đỏ. Dược liệu thường được sử dụng để để cường dương, bổ thận, làm mạnh gân cốt và điều trị bệnh sốt rét lâu ngày không khỏi.
- Một số loại cây thuốc trị ngứa ngoài da hiệu quả dễ tìm
- Tác dụng giúp phục hồi sức khỏe sau tai biến của hoàng kỳ
Giới thiệu cao khỉ
Cao khỉ là sản phẩm được nấu từ xương khỉ độc hoặc khỉ đàn.
Cao khỉ toàn tính nấu bằng toàn bộ con khỉ, cả xương và thịt.
Hầu táo là sỏi trong túi mật con khỉ.
Bộ phận dùng làm thuốc
Trường Cao Đẳng Dược Tp hcm cho hay cao khỉ được bào chế từ xương khỉ. Tại Việt Nam có nhiều loại khỉ như khỉ đột, khỉ đít đỏ,… thường được sử dụng để bào chế thuốc là loài Macaca mulatta Zimmermann hay Macacus rhesus.
Khỉ đột sống trong tự nhiên, sinh trưởng theo bầy, rất dễ thu bắt. Khi rừng được cho là có chất lượng dược liệu tốt hơn khỉ nuôi.
Khi làm dược liệu cần thu bắt khỉ trên 5 kg. Ngoài ra, khi sử dụng xương cần chú ý phân biệt với xương chó, xương vượn để đảm bảo chất lượng dược liệu.
Cách bào chế dược liệu
Theo kinh nghiệm, khi nấu cao khỉ cần ít nhất là 2 con khỉ, trên 10 kg thì mới có thể nấu được. Khi nấu có thể nấu cao thịt riêng, cao xương riêng. Khi cao xương gần được thì trộn cao thịt nấu chung, bởi vì cao thịt nấu riêng không thể đông đặc được. Ngoài ra, nếu muốn nấu cao thịt riêng mà đông đặc được thì cứ mỗi 2 kg thịt khỉ nấu với 1 kg thịt rắn, nấu trong 2 ngày 2 đêm.
Các chế biến cao khỉ chất lượng phổ biến nhất thường bao gồm các bước sau:
Cắt tiết khỉ, dùng nước sôi đổ lên người khỉ cho đến khi chết hẳn. Dùng nước sôi để làm phần lông, lột lấy phần da để riêng, lọc kỹ phần thịt, lọc xương để riêng, bỏ phần mỡ, nội tạng.
Sơ chế thịt: Sử dụng nước 80 độ C rửa sạch phần thịt khỉ, thái thành lát mỏng, mỗi lát khoảng 100 – 200 g. Lại giã nát 200 g gừng tươi, hòa với 300 ml rượu trắng, lọc lấy phần nước. Sau đó cho thêm 200 ml rượu, lọc lấy nước. Dùng nước này tẩm ướp thịt khỉ cho thịt bớt tanh và giảm tính lạnh của thịt khỉ. Ngoài ra một số người có thể tẩm thịt khỉ với Đại hồi, Thảo quả, Quế chi, mỗi vị đều 50 g. Sau đó nướng vàng thơm hoặc sấy khô thịt khỉ. Cho thịt đã sơ chế vào túi vải, buộc kín, đặt vào một chiếc thùng nhôm.
Sơ chế xương: Nếu sử dụng xương tươi cần lọc hết thịt mỡ, tủy xương nếu không chất lượng cao sẽ không tốt, dễ bị chảy sau khi thành phẩm. Sau đó làm sạch xương khỉ, cho vào thùng nhôm, ở giữa những túi thịt khỉ, bên dưới có thể đặt một chiếc vỉ để khỏi cháy.
Cho nước sôi vào ngập xương và thịt, nước cần phải cao hơn thịt khoảng 10 cm. Đun và nấu liên tục, thời gian nấu có thể mất khoảng 8 – 9 ngày. Nếu nước cạn thì đun nước sôi đổi thêm vào. Nấu đến khi bóp xương thấy mềm là được. Sau đó lọc bỏ bã, chỉ lấy phần nước.
Sau khi đã trộn hưng các nước cô đặc sẽ thu được cao toàn tính, sền sệt. Sau đó cứu 10 kg xương thịt thì thêm 100 ml nước cốt gừng vắt vào tàn trong 500 m rượu trắng. Lại cô đặc cách thủy trên cát, đánh mạnh, nhanh và đều tay đến khi nào dùng dao rạch sâu, hai bên mép không khép lại là được. Tỷ lệ cao thường là 1/10.
Bác sĩ Đặng Nam giảng viên khoa Cao Đẳng Y Học Cổ Truyền – Cao Đẳng Y Dược chia sẽ hướng dẩn các lưu ý khi nấu cao khỉ một số vấn đề như:
Xương đầu của khỉ có thể nấu cao riêng. Tác dụng của cao xương đầu khỉ thường là điều trị trẻ em lên kinh phong, co giật, ngược tật.
Da khỉ khô có thể nấu cao riêng, dùng để điều trị các chứng bệnh lở ngứa, viêm da.
Mật khỉ thường được sử dụng để điều trị đau mắt, động kinh, suy nhược thần kinh.
cao khỉ
Cao Khỉ là sản phẩm được nấu từ xương khỉ độc hoặc khỉ đàn.
Bảo quản vị thuốc cao khỉ
Cao khỉ cần được bảo quản trong giấy bóng kín, tránh gió, nhiệt độ cao. Tốt nhất là nên lưu trữ cao khỉ ở thùng hoặc hộp kín, bên dưới có một lớp vôi sống và đậy kín nắp hộp.
Thành phần hóa học
Nito toàn phần 16,86%.Acid Amin 0,85%.
Chất tro 1,88%.Clo 0,56%.Canxi 0,02%.Photpho 0,03%.
Theo Y học cổ truyền:
Hầu táo tính hàn, vị đắng, hơi mặn.Cao khỉ vị chua, tính bình.
Tác dụng bổ Thận, ích huyết, tăng cường sinh dục…Quy kinh Can, Thận.
Dùng làm thuốc bổ máu, dùng bồi bổ cho cơ thể phụ nữ kém ăn, thiếu ngủ, người mệt mỏi, xanh xao, thiếu sức sống, hay đổ mồ hôi trộm.
Cách dùng và liều dùng cao khỉ
Theo thầy thuốc là giảng viên các trường đào tạo ngành bác sĩ y học cổ truyền cho biết thêm, Tùy thuộc vào mục đích sử dụng mà có thể dùng cao khỉ theo nhiều cách khác nhau. Dược liệu thường được sử dụng để ngâm rượu, thái lát ngậm tan trong miệng hoặc sắc thành thuốc dùng uống.
Liều dùng cao khỉ: Ngày dùng 4 – 10g cao.
cao khỉ và rượu khỉ
Cao Khỉ có thể ngâm rượu uống hàng ngày, bồi bổ sức khỏe.
Một số bài thuốc kinh nghiệm
Ngâm rượu cao khỉ bồi bổ sức khỏe
Dùng 10 phần rượu 35-40 độ và 1 phần cao (cao dẻo phải được cắt mỏng). Ngâm từ 7 đến 10 ngày thỉnh thoảng lắc đều cho nhanh tan.
Mỗi ngày trước bữa ăn uống 2 lần/2 bữa ăn. Mỗi lần uống 1 chén nhỏ. Có thể trộn cùng mật ong hoặc cháo nóng để uống.
Giúp chữa thiếu máu, nhức mỏi cơ thể, tay chân đau…
Hỗ trợ điều trị thiếu máu, người xanh xao, phụ nữ kém ăn với cao khỉ
Mỗi ngày dùng 5 – 10 g cao khỉ, cắt thành từng miếng nhỏ, mỏng dùng ngậm cho đến khi tan hẳn. Ngoài ra có thể tẩm thêm mật ong nếu không chịu được mùi dược liệu giảng viên Trường Cao đẳng Dược Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ thêm.
Lưu ý
Khi dùng cao khỉ ngâm rượu phải đảm bảo là cao thật, chế biến đúng kỹ thuật, hợp vệ sinh và không được pha trộn thêm các chất lạ như keo da, hắc ín.
Rượu được dùng để ngâm cao phải bảo đảm đúng độ quy định, không pha hóa chất. Khi ngâm rượu cao không nên ngâm quá 6 tháng.
Cao khỉ là một Vị Thuốc Đông Y được sử dụng từ rất lâu trong dân gian. Nhờ có nhiều tác dụng quý mà dược liệu này được dùng nhiều trong các bài thuốc chữa bệnh cũng như cuộc sống hằng ngày. Tuy nhiên, để có thể phát huy hết công dụng của vị thuốc đối với sức khỏe, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để kiểm soát rủi ro và những tác dụng không mong muốn.