Trị viêm amidan bằng Y học cổ truyền được đánh giá cao về độ hiệu quả, an toàn trong quá trình điều trị bệnh.
- Thầy thuốc Đông y giới thiệu bài thuốc trị viêm gan hiệu quả
- Bài thuốc y học cổ truyền quý giá từ trứng gà
- Bài thuốc đông y chữa bệnh sởi hiệu quả cho trẻ em khi giao mùa
Viêm Amidan theo Đông y
Theo Đông y, họng hầu được xem như cửa ngõ của phế (phổi) vào cơ thể, amidan nằm ở cửa ngõ là nơi đầu tiên bị ảnh hưởng bởi tà khí, nguyên khí dễ hao tổn không đủ chống lại ngoại tà. Do phong nhiệt uất kết tại họng đốt cháy tân dịch sinh ra đờm kết hợp với phong nhiệt từ bên ngoài xâm nhập vào gây ra viêm amidan.
Hiện nay, viêm amidan có 2 loại: cấp tính và mạn tính. Đông y gọi viêm amidan là nhũ nga. Loại cấp tính gọi là phong nhiệt nhũ nga còn loại mạn tính gọi là hư hỏa nhũ nga. Viêm amidan cấp tính (phong nhiệt nhũ nga) được chia làm 2 thể: thể nhẹ và thể nặng.
Bài thuốc y học cổ truyền trị viêm amidan cấp tính
Thể nhẹ: Theo Y học cổ truyền nguyên nhân bệnh là do ngoại cảm phong nhiệt. Người bệnh có biểu hiện sốt, nhức đầu, amidan sưng đỏ, họng đau, đầu lưỡi đỏ, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch phù hoạt sác. Phương pháp chữa là sơ phong, thanh nhiệt, tân lương giải biểu. Dùng một trong các bài:
Bài thuốc thứ nhất: Cỏ nhọ nồi 16g, bồ công anh 16g, kim ngân hoa 16g, sinh địa 12g, sơn đậu căn 12g, huyền sâm 12g, bạc hà 8g, ngưu bàng tử 8g, cát cánh 6g, xạ can 6g. Sắc uống. Trẻ em dùng liều thấp hơn.
Bài thuốc thứ hai: Kim ngân hoa 16g, huyền sâm 16g, ngưu bàng tử 12g, liên kiều 12g, đạm trúc diệp 12g, cam thảo 8g, cát cánh 6g, bạc hà 5g, kinh giới 5g. Sắc uống. Trẻ em dùng liều thấp hơn.
Thể nặng: Nguyên nhân do hỏa độc hay nhiệt thịnh ở phế vị. Người bệnh có biểu hiện sốt cao, miệng khô, tuyến amidan sưng to, loét hoặc hóa mủ, họng đau nhiều, không dám ăn, hạch nổi ở dưới hàm, tiểu tiện đỏ, đại tiện táo, rêu lưỡi vàng dày, mạch sác hữu lực. Phương pháp chữa là thanh nhiệt giải độc ở phế vị, hoạt huyết, bài nùng (trừ mủ). Dùng một trong các bài:
Bài thuốc thứ nhất: Kim ngân hoa 20g, thạch cao 20g, huyền sâm 16g, cam thảo đất 16g, sinh địa 16g, hoàng liên 12g, hoàng bá 12g, tang bạch bì 12g, xạ can 8g. Thạch cao sắc trước 10 phút trước khi cho các vị thuốc khác. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài thuốc thứ hai: Thạch cao sống (sắc trước) 40g, kim ngân hoa 16g, hoàng cầm 12g, đạm trúc diệp 12g, chi tử 12g, hoàng liên 4g, huyền sâm 16g, cát cánh 8g, cam thảo 8g, bạc hà (cho sau) 4g. Sắc uống.
Bài thuốc thứ ba: Ngưu bàng 12g, đảng sâm 12g, phù bình 12g, cát cánh 12g, thiên hoa phấn 12g, cam thảo đất 12g, liên kiều 12g, sơn đậu căn 12g, hoàng liên 8g, thăng ma 10g, xạ can 8g, lô căn 8g. Sắc uống.
Bài thuốc y học cổ truyền trị Viêm amidan mạn tính
Viêm amidan mạn tính (hư hỏa nhũ nga): Nguyên nhân chủ yếu do phế vị âm hư, tân dịch không đầy đủ, hư hỏa viêm lên trên gây bệnh. Người bệnh có biểu hiện miệng khô hơi đau, hôi; ho khan, sốt nhẹ, người yếu mệt mỏi, chân tay đau mỏi, tiểu tiện vàng ít…, mạch hư nhược. Phương pháp chữa là dưỡng âm, thanh phế, hoạt huyết, tiêu viêm.
Bài thuốc thứ nhất: Sinh địa 16g, sơn thù 8g, hoài sơn 12g, trạch tả 8g, đan bì 8g, phục linh 8g, huyền sâm 12g, xạ can 6g, tri mẫu 8g, thiên hoa phấn 10g, địa cốt bì 8g, ngưu tất 12g. Sắc uống.
Bài thuốc thứ hai: Liên kiều 8g, hoàng kỳ 24g, bạch truật 12g, sài hồ 12g, thăng ma 12g, trần bì 8g, đương quy 10g, đảng sâm 16g, hạnh nhân 10g, hoàng cầm 10g, kim ngân hoa 10g, cam thảo 8g. Sắc uống.
Bài thuốc thứ ba: Sinh địa 20g, mạch môn 8g, huyền sâm 12g, bạch thược 12g, đan bì 12g, bối mẫu 8g, cam thảo 4g, bạc hà (cho sau) 4g, thiên hoa phấn 8g, địa cốt bì 8g. Sắc uống.