Tìm hiểu công dụng chữa bệnh của cây Cảo bản

yhoccotruyen Vị thuốc Đông y 590 Lượt xem

Cảo bản là một loại cây thuốc thuộc họ hoa Tán còn được gọi với tên khác là Quỷ khanh, Cảo bổn hay Địa tân. Cảo bản được xem là một vị thuốc Đông y với nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe con người.

Cảo bản với nhiều công dụng chữa bệnh hữu hiệu

Tìm hiểu thông tin về cây Cảo bản

Cảo bản có tên khoa học là Luguslicum sinense Oliv. Đây là một loại cây thảo sống lâu năm cao 0,5m -1 m có khi cao hơn, lá mọc so le, kép 2-3 lần xẻ lông chim, cuống là dài 10cm -20cm phía dưới ôm lấy thân cây, lá chét hình trứng, mép có răng cưa nhỏ, tán nhỏ mang nhiều hoa nhỏ màu trắng. Quả bế đôi gồm 2 phân quả, mỗi phân quả có 5 sống, chạy dọc giữa các sống có 5 bó libe gỗ. Các sống ngăn cách nhau bởi các rãnh nhỏ. Cây này gọi là Tây khung cảo bản.

Tác dụng dược lý của cây Cảo bản

Theo tìm hiểu của các giảng viên khoa Cao đẳng Xét nghiệm tại Trường Cao đẳng Y dược TPHCM cho biết Dầu trung tính Cảo bản có tác dụng giảm đau, trấn tỉnh, giải nhiệt và chống viêm, và có thể ức chế ruột và cơ bàng quang tử cung, còn có thể giảm chậm tốc độ hao hụt ô xy rõ rệt, kéo dài thời gian sinh tồn của chuột con, tăng gia khả năng chịu đựng thiếu ô xy của tổ chức, chống thiếu máu cơ tim của chuột lớn do hoocmon tuyến yên gây ra. Chất chiết cồn có tác dụng giáng áp , có tác dụng kháng khuẩn đối với khuẩn nấm gây bệnh ngoài da thường gặp. Lactone, phthalide Cảo bản và hợp chất diễn sinh của nó có thể làm cho cơ trơn phế quản động vật thí nghiệm lỏng nhão, có tác dụng bình suyễn khá rõ rệt (Trung dược học).

Một số thành phần hóa học có trong Cảo bản

Trong Cảo bạn người ta tìm thấy một số thành phần hóa học như Cảo bản chứa dầu bay hơi, trong đó thành phần chủ yếu là 3 – butylphthalide, Cnidilide. Rễ Liêu Cảo bổn hàm chứa dầu bay hơi 1,5%. Ngòai ra hàm chứa thành phần Alkaloid , Hexadecanoic acid v.v…(Trung dược học).

Cảo bản và một vài bài thuốc chữa bệnh hữu dụng

Cảo bản là loại cây mọc hoang phân bố nhiều ở Trung Quốc

Trị đau nhức ở đỉnh đầu, phong hàn phạm vào não, đau nhức ở đỉnh đầu sau hậu đầu, đến răng má, thấp khớp: Cảo bản, Phòng phong, Bạch chỉ, mỗi thứ 9 g, Cam thảo 3g 5 sắc uống sau khi ăn (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Trị ngứa lở ngoài da, gầu ngứa đầu: Cảo bản 15 g, đập dập, sắc lấy nước rửa nơi lở ngứa của trẻ con (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Trị cảm phải sương mù, nên thanh tà ở thượng tiêu: Cảo bản và Mộc hương (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).
Chữa cảm mạo do phong hàn, nhức đầu ớn lạnh, không ra mồ hôi: Khương hoạt 6 g, Độc hoạt 9g, Phòng phong 9g, Cảo bản 9g, Mạn kinh tử 9 g, Xuyên khung 4,5g, Cam thảo 3 g, sắc lấy nước uống (Khương Hoạt Phòng Phong Thang – (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Chữa đau nhói ở tim đã dùng thuốc hạ lợi rồi nhưng không bớt, dùng bài sau để tan độc: Cảo bản 15 g, Thương truật 30g, 2 chén nước sắc còn một chén uống nóng (Hoạt Pháp Cơ Yếu).
Trị hàn tà uất ở kinh Túc thái dương có các triệu chứng đau đầu, nhức ở đỉnh đầu: Cảo bản, Xuyên khung, Khương hoạt, Tế tân, Thông bạch sắc uống (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).
Chữa trẻ em ghẻ lở chốc đầu: Dùng Cảo bản sắc nước tắm và giặt quần áo.(Bảo Ấu Đại Toàn ).
Trị da đầu có nhiều gầu: Cảo bản, Bạch chỉ lượng bằng nhau tán nhỏ xát vào đầu, sáng hôm sau gội đầu.
Chữa đau khớp do phong thấp: Cảo bản, Phòng phong, Bạch chỉ mỗi thứ 12 g, Cam thảo 6g: sắc lấy nước uống.
Trị thiên đầu thống: (đau nửa đầu) Cảo bản 6 g, Xuyên khung 3g, Phòng phong 5g, Bạch chỉ 3 g, Tế tân 2g, Cam thảo 3g, cho nước 600 ml, sắc còn 1/3, uống trong ngày lúc còn nóng sau bữa ăn.
Trị đau đầu do nhiễm phong và hàn biểu hiện như đau cột sống và đau nửa đầu: Dùng Cảo bản phối hợp với xuyên khung, bạch chỉ Bài thuốc: KHƯƠNG HOẠT PHÒNG PHONG THANG gồm có: Khương hoạt 8g, Độc hoạt, Phòng phong, Cảo bản mỗi thứ 12 g, Mạn kinh tử 12g, Xuyên khung 6 g, Cam thảo 6g: sắc nước uống.
Trị cảm phong hàn thấp biểu hiện như đau khớp và đau chân tay: Dùng Cảo bản, Phòng phong, Khương hoạt, Uy linh tiên và Thương truật.

Các lương y tại Trường Cao đẳng Y dược TP HCM cũng gửi đến các bạn đọc một số lưu ý rằng những người âm hư hoả vượng và không có thực tà phong hàn thì không nên dùng vị thuốc Cảo bản để trị bệnh.