Y Học Cổ Truyền 
Huyền sâm trong y học cổ truyền có vị ngọt hơi đắng, tính hàn; là vị thuốc hay trong dân gian thường dùng để trị ho lâu ngày do nhiễm lạnh được người bệnh tin dùng.
- Y học cổ truyền nói gì về tác dụng của gừng
- Y học cổ truyền trị ho hiệu quả từ dược liệu trong tự nhiên
- Vị thuốc huyết rồng: Giải pháp hay điều trị đau khớp trong YHCT
Thuốc hay trị ho lâu ngày do nhiễm lạnh trong YHCT
Cây hắc sâm còn được gọi với các tên khác như chính mã, trọng đài, huyền đài, lộc tràng, huyền sâm, nguyên sâm… Đây là loại cây thảo cao chừng 1,0 – 1,5m thân vuông, màu xanh có rãnh dọc, bốn góc hơi lồi ra. Là có hình trứng, dài 3 – 8 cm, rộng 2 – 6cm, mọc đối chữ thập, mép có răng cưa nhỏ và đều. Hắc sâm có cuống ngắn, thường ra hoa vào mùa hạ, mọc thành chùm. Hoa có màu vàng nâu, hình ống, quả màu xanh, khi chín màu đen, chứa nhiều hạt nhỏ màu đen.
Cây hắc sâm (huyền sâm) thường được bà con thu hay rễ củ, mang về phơi khô để dùng dần. Theo Y học cổ truyền Hà Nội, huyền sâm có vị ngọt hơi đắng, tính hàn. Quy kinh phế, vị, thận. Đây là vị thuốc được xếp vào loại thuốc sinh tân, tiêu viêm, dưỡng huyết, thanh nhiệt giáng hỏa, có tác dụng giải độc, nhuyễn kiên tán kết, tức làm mềm các khối rắn, như, u, cục, nhọt độc, lao hạch. Bên cạnh đó là tác dụng tư bổ thận âm, tiêu khát.
Không chỉ trong y học cổ truyền mà hiện các công trình nghiên cứu hiện đại cũng đã chỉ ra huyền sâm có nhiều công dụng trong việc làm giảm các phản ứng viêm nhiễm, giảm sốt, diệt được các vi khuẩn gây viêm nhiễm thường gặp như streptocoque, staphylocoque,…
Huyền sâm dùng trong các bài thuốc trị bệnh như thế nào?
Huyền sâm có khá nhiều công dụng trong việc điều trị các bệnh liên quan đến sức khỏe. Trong đó có một số bài thuốc dựa trên kinh nghiệm mà bạn có thể tham khảo theo hướng dẫn của các Y sĩ YHCT Hà Nội như sau:
Bài thuốc chữa ho lâu ngày do nhiễm lạnh: Huyền sâm, đương quy, cát cánh, bạch thược mỗi vị 6g; mạch môn, sinh địa, mỗi vị 8g; bách hợp 10g; cam thảo 4g; thục địa 12g. Tất cả các vị thuốc đem rửa sạch, cho vào ấm đổ 600ml nước sắc nhỏ lửa còn 300ml nước, chia 3 lần uống trong ngày. Dùng thuốc còn ấm liền tục trong 3 tuần.
Vị thuốc huyền sâm
Bài thuốc trị viêm họng: Huyền sâm, thổ phục linh, sài đất, mỗi vị 12g; cam thảo 6g. Các vị thuốc rửa sạch, cho vào ấm đổ 500ml nước sắc nhỏ lửa còn 200ml nước, chia 3 lần uống trong ngày. Dùng thuốc trong vòng 1 tuần và uống khi thuốc còn ấm.
Bài thuốc trị mụn nhọt, mẩn ngứa do nhiệt: Huyền sâm, sinh địa, liên kiều, mạch môn, kim ngân hoa, mỗi vị 12g; đạm trúc diệp 10g; đan sâm 8g; hoàng liên 6g. Tất cả đem rửa sạch, cho vào ấm đổ 700ml nước sắc nhỏ lửa còn 250ml nước, chia 3 lần uống trong ngày. Dùng thuốc liền 2 tuần lễ, uống thuốc còn ấm.
Bài thuốc Y học cổ truyền trị nhiệt miệng: Huyền sâm, mạch môn, sa sâm, ngọc trúc, hoàng bá, mỗi vị 12g; cỏ nhọ nồi, sinh địa, mỗi vị 16g; đan bì, tri mẫu, mỗi vị 8g; cam thảo 4g. Tất cả các vị thuốc rửa sạch, cho vào ấm đổ 700ml nước sắc nhỏ lửa còn 250ml nước, chia 3 lần uống trong ngày. Dùng thuốc liền 1 tuần, uống thuốc còn ấm.
Bài thuốc hỗ trợ điều trị đái tháo đường: Huyền sâm 16g; thiên hoa phấn, sinh địa, mỗi vị 20g; tri mẫu, mạch môn, mỗi vị 12g, thạch cao 20g; hoàng liên 4g. Tất cả đem rửa sạch các vị thuốc, cho vào ấm đổ 700ml nước sắc nhỏ lửa còn 250ml nước, chia 3 lần uống trong ngày. 2 tuần một liệu trình, uống thuốc còn ấm.
Huyền sâm mang đến công dụng trị bệnh rất lớn, tuy nhiên đây là vị thuốc có tính lạnh nên những người đại tiện lỏng tỳ vị hư hàn,… không nên dùng. Bên cạnh đó, để đảm bảo an toàn cũng như hiệu quả trong điều trị, bạn nên thực hiện theo hướng dẫn của các lương y, bác sĩ uy tín hoặc tự mình tìm hiểu thông qua chương trình học Trung cấp Y học cổ truyền để vừa có thể chăm sóc sức khỏe bản thân vừa có thể chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
