Y Học Cổ Truyền 
Kinh giới là loại cây được trồng phổ biến tại nước ta, không chỉ dùng làm loại rau thơm nhằm tăng hương vị của món ăn mà còn là vị thuốc hay với nhiều tác dụng điều trị bệnh.
- Tìm hiểu những tác dụng của vị thuốc đông y hạt mã tiền
- Thầy thuốc đông y chia sẻ những tác dụng của hạt Đười ươi
Kinh giới không chỉ là rau thơm mà còn là vị thuốc đông y
Đặc điểm của vị thuốc kinh giới
Kinh giới có tên gọi khác là giả tô, khương giới, có tác dụng giải cảm, giải độc, cầm máu…Tinh dầu kinh giới có tác dụng kháng khuẩn.
Toàn cây trừ rễ của cây kinh giới có thể làm thuốc. Vị thuốc đông y này thu hái quanh năm nhưng chủ yếu vào mùa thu, lúc cây bắt đầu ra hoa, phơi hoặc sấy khô dùng dần.
– Vị thuốc toàn kinh giới (là cả cây cắt ngắn): Dùng 10 – 16g dưới dạng thuốc sắc, uống hàng ngày.
Toàn kinh giới có thể được dùng tươi; dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác để chữa sốt, cảm, cúm, nhức đầu, đau mình, tê thấp, mụn nhọt.
– Vị thuốc kinh giới tuệ (là chỉ dùng cụm hoa cắt riêng kèm theo 1- 2 hoa đã nở bông còn màu xanh) được chế biến theo 3 cách sau:
- Kinh giới tuệ sao vàng
- Kinh giới tuệ dạng thuốc bột
- Kinh giới tuệ dạng thuốc sắc
Bài thuốc y học cổ truyền trị bệnh của vị thuốc kinh giới
1.Điều trị cảm, cúm, sốt, nhức đầu: Toàn kinh giới 10g, cam thảo đất 6g, lá tía tô 6g, kim ngân 8g, mạn kinh tử 4g, sài hồ nam hoặc cúc tần 6g, gừng 3 lát. Sắc uống.
2.Chữa cảm phong hàn, đau mình: Kinh giới 12g, nam tục đoạn 16g, đậu đen (sao thơm) 16g, trinh nữ 16g, ngải diệp 12g, kiện 10g, ngũ gia bì 16g, quế chi 8g, thổ phục linh 16g. Sắc uống.
3.Chữa viêm họng: Kinh giới tuệ 12g và nhân hạt gai dầu 12g, tán nhỏ. Tất cả đem trộn với mật hoàn viên, ngậm hàng ngày, mỗi ngày 2 – 4 viên.
4.Chữa viêm thanh quản, khàn tiếng, mất tiếng, ho: Kinh giới, xương bồ, đậu đen (sao thơm), cát căn, cát cánh, mỗi vị 16g; ngũ vị, huyền sâm, bạch thược mỗi vị 12g; đại táo 5 quả, trần bì 10g. Sắc uống.
5.Chữa trẻ nhỏ lên sởi, ho và sốt kéo dài: Theo Y sĩ Y học cổ truyền – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur, dùng kinh giới 8g, mã đề 8g, lá xương sông 8g, địa cốt bì 8g, mộc thông 8g, cam thảo 4g. Sắc uống.
6.Chống viêm, chống phù nề, chống xuất tiết, trị viêm mũi dị ứng: Kinh giới 16g, nam hoàng bá 16g, cây cứt lợn 12g; bán hạ, phòng phong, xuyên khung, trần bì, bạch chỉ, mỗi vị 10g; cam thảo, cát cánh, mỗi vị 12g. Sắc uống.
7.Chữa đau thắt lưng, tê thấp: Kinh giới, trinh nữ, huyết đằng, mỗi vị 16g; thổ phục linh, nam tục đoạn, mỗi vị 20g; ngải diệp 12g; cẩu tích, thỏ ty tử, quế chi, ngũ gia bì, thiên niên kiện mỗi vị 10g. Sắc uống.
8.Thanh nhiệt tiêu độc, chống dị ứng, chữa mề đay mẩn ngứa: Toàn kinh giới, sài hồ, liên kiều, ngân hoa, sài đất, lá đơn đỏ, nam hoàng bá, mỗi vị 12g; đương quy, chi tử, sinh địa mỗi vị 10g; cam thảo 8g. Sắc uống.
Cây kinh giới
9.Trị dị ứng, mẩn ngứa ngoài da do huyết nhiệt: Kinh giới, lá đinh lăng, ngân hoa, nam hoàng bá mỗi vị 12g, hạ khô thảo 16g, cam thảo đất 16g, nam bạch chỉ 16g, chi tử 10g. Sắc uống ngày 1 thang.
10.Trị mụn nhọt sưng đau: Toàn kinh giới 12g, vòi voi 12g, thương nhĩ tử 12g, liên kiều 12g, kim ngân hoa 10g, cỏ mần trầu 10g, hạ khô thảo 10g, bồ công anh 8g. Sắc uống.
11.Chữa băng huyết hoặc kinh nguyệt quá nhiều: Kinh giới tuệ (sao đen)12g, cỏ mực (sao đen) 20g, thục địa (sao khô)16g, a giao 4g, hoàng kỳ 12g, gừng nướng 8g. Sắc uống.
12.Điều trị zona: Toàn kinh giới, cam thảo đất, thổ phục linh, tang ký sinh, bạch mao căn, nam tục đoạn,trinh nữ mỗi vị 16g; sài hồ, bồ công anh, ngải diệp mỗi vị 12g. Sắc uống.
13.Trị đại tiện ra máu: “Kinh giới tuệ phối hợp với hoa hòe lượng bằng nhau sao đen, tán nhỏ, uống mỗi lần 12g với nước sắc lá bạc hà, ngày dùng 2 – 3 lần”, chia sẻ từ cố vấn chuyên môn Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur.
14.Trị bệnh trĩ: Kinh giới tuệ 12g, ngũ bội tử 12g, vỏ hoàng bá 12g, phèn phi 4g. Sắc lấy nước đặc, ngâm hậu môn hàng ngày.
15.Trị viêm kẽ móng tay, sưng tấy, mưng mủ, đau, có thể kèm theo phát sốt: Toàn kinh giới 12g, nhân trần 10g, , thổ phục linh 12g, cốt khí củ 8g, cành lá cây bọ mẩy 8g, cam thảo 6g. Sắc uống.
16.Làm mượt tóc, sạch gầu, hết ngứa: Toàn kinh giới, lá sả, lá bưởi, cỏ mần trầu, hương nhu, cây cứt lợn, tang diệp mỗi vị 60g cho vào nồi, đổ nước nấu sôi, để nguội làm nước gội đầu.
Có thể thấy kinh giới có rất nhiều tác dụng có lợi đối với cơ thể. Tuy nhiên không vì thế mà bạn lạm dụng hay bắt chước, bởi những thông tin trên mang tính chất tham khảo và không thể thay thế cho lời khuyên của bác sĩ/thầy thuốc chuyên môn. Vì vậy, nếu nhận thấy sức khỏe không tốt, bạn nên đến bệnh viện để khám và điều trị.
Nguồn: Báo Sức khỏe và Đời sống – Y sĩ Y học cổ truyền tổng hợp
