Khương hoạt trị cảm mạo, xương khớp

Khương hoạt là cây sống nhiều năm, thường dùng trong các bài thuốc trị chứng cảm mạo do hàn và đau nhức xương khớp do phong thấp.

Cây thuốc Khương hoạt

Đặc điểm vị thuốc Khương hoạt

Khương hoạt (Xuyên khương) có tên khoa học là Notopterygium incisum Ting Mss. Họ Hoa tán Apiaceae.

Là cây sống nhiều năm, toàn cây có mùi thơm đặc biệt. Hoa cây khương hoạt rất nhỏ, có màu trắng, họp thành hình tán kép. Quả bế đôi hình thoi dẹt màu nâu đen.

Thân khương hoạt cao 0,5 – 1m, không phân nhánh. Thân phía dưới hơi có màu tím. Lá mọc so le, kép hình lông chim, phiến lá chia thùy, mặt trên màu tím nhạt, mặt dưới có màu xanh nhạt, mép có răng cưa.

Rễ khương hoạt có đầu mấu cứng, khô, thịt nâu nhạt, xốp nhẹ. Để chọn loại tốt, bạn chọn loại không mốc mọt, thơm mát. Đây cũng là bộ phận dùng để làm thuốc. Rễ sau khi được đào đem cắt bỏ đầu rễ, cạo vỏ, rửa sạch, phơi hay sấy khô.

Về thành phần hóa học, Dược sĩ Cao đẳng Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết khương hoạt chứa tinh dầu, các hợp chất coumarin, trong đó có α-humulen, p.cymen, α-pinen, β-pinen,…

Theo y học cổ truyền, khương hoạt có vị đắng, cay, tính ấm, quy kinh can, thận và bàng quang. Tác dụng tán hàn giải biểu, dùng khi cảm mạo phong hàn, đau đầu, sốt không ra mồ hôi, toàn thân đau mỏi.

Trong phương Cửu vị khương hoạt thang, khương hoạt có thể phối hợp với bạch chỉ, phòng phong, thương truật, hoàng cầm, sinh địa, tế tân, xuyên khung, cam thảo. Phương này cũng đước dùng cho cả phong thấp.

Bên cạnh đó, khương hoạt có tác dụng trừ thấp chỉ thống, dùng để điều trị bệnh phong thấp dẫn đến đau xương cốt, đau lưng thể cấp tính.

Theo khương hoạt thắng thấp thang, khương hoạt có thể phối hợp với phòng phong, xuyên khung, cam thảo, độc hoạt, mạn kinh tử, cảo bản.

Hoặc phối hợp với uy linh tiên, đương quy, tần giao, kê huyết đằng, để chữa viêm khớp thể phong thấp.

Liều dùng: 4 – 8g/ngày, sắc uống hoặc ngâm rượu.

Bài thuốc điều trị bệnh từ khương hoạt

Dẫn nguồn từ báo SK&ĐS, Y sĩ Y học cổ truyền – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur tổng hợp các bài thuốc điều trị bệnh từ khương hoạt như sau:

Vị thuốc Khương hoạt

Bài 1: Trị bán thân bất toại, tay cầm không vững, đi lại khó khăn: Khương hoạt, hương phụ (chế giấm), đương quy, mỗi vị 12g; ngũ gia bì, độc hoạt, uy linh tiên, chỉ xác, ô dược, nhũ hương, phòng phong mỗi vị 9g; cam thảo 6g; vảy tê tê (tôi giấm) 6g.

Trong đó, nhũ hương để riêng. Các vị còn lại đem sắc nước, sau đó hòa tan nhũ hương vào nước sắc còn nóng, rồi uống.

Bài 2: Trị cảm mạo phong hàn: Khương hoạt, phòng phong, thương truật, mỗi vị 6g; tế tân 2g; cam thảo, xuyên khung, hoàng cầm, bạch chỉ, sinh địa hoàng, mỗi vị 4g. Đem sắc uống.

Bài 3: Chữa đau vai, đau cứng cổ, cứng gáy: Khương hoạt, độc hoạt mỗi vị 9g; mạn kinh tử 4g; xuyên khung, cảo bản, cam thảo, phòng phong, mỗi vị 6g. Sắc uống ngày 1 thang, uống nóng trước bữa ăn.

Bài 4: Chữa thần kinh ngoại biên từ thắt lưng trở lên đầu, đau nhức xương khớp: Khương hoạt, thương truật, phòng phong, mỗi vị 12g; tế tân 4g; bạch chỉ, xuyên khung, hoàng cầm, sinh địa, cam thảo mỗi vị 8g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần, uống ấm trước bữa ăn 1 giờ.

Lưu ý gì khi dùng Khương hoạt?

Khương hoạt là vị thuốc đông y rất tốt nhưng không phải ai cũng dùng được. Trong đó, những người huyết hư, không do nguyên nhân phong hàn thì không dùng vì thuốc mang tính ôn táo dễ hao tổn tân dịch.

Tuy nhiên tất cả thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế hoàn toàn cho lời khuyên của thầy thuốc/bác sĩ. Theo đó, nếu sức khỏe bạn không tốt, hãy đến bệnh viện để được khám và điều trị.

Nguồn: Báo Sức khỏe và Đời sống – Y sĩ Y học cổ truyền tổng hợp

Bệnh viện thẩm mỹ Gangwhoo Bệnh viện thẩm mỹ Gangwhoo Bệnh viện thẩm mỹ Gangwhoo Bệnh viện thẩm mỹ Gangwhoo Bác sĩ Phùng Mạnh Cường Bác sĩ Phùng Mạnh Cường Bệnh viện thẩm mỹ gangwhoo