Y Học Cổ Truyền 
Dây đau xương (khoan cân đằng) là vị thuốc Nam quen thuộc. Với công dụng tiêu viêm, thư cân hoạt lạc, khu phong, trừ thấp, dược liệu này thường được dân gian sử dụng để chữa chứng đau mỏi gân xương, tê bì chân tay do bệnh phong thấp.
- Những bài thuốc đông y chữa bệnh từ thất diệp nhất chi hoa
- Công dụng tuyệt vời của dược liệu đông y trinh nữ hoàng cung
- Vị thuốc đông y cây khế rừng với các bài thuốc cầm máu hiệu quả
Hình ảnh dây đau xương (khoan cân đằng) là vị thuốc Nam quý
Đặc điểm và hình ảnh cây dây đau xương
Bác sĩ – Giảng viên Y sĩ Y học cổ truyền cho biết: Dây đau xương là loài thực vật thân leo, có cành rũ xuống, chiều dài từ 7 – 8m. Cành non của cây thường được phủ lông mịn nhưng khi già thì nhẵn. Phiến lá có hình tim, mặt dưới có lông nên màu nhạt hơn so với mặt trên. Lá có 5 gân nhỏ tỏa ra như hình chân vịt, lá rộng 8 – 10cm, dài 10 – 20cm.
Hoa có thể mọc đơn độc hoặc mọc thành chùm, thường có màu trắng nhạt. Quả hình bán cầu, khi chín có màu đỏ và bên trong chứa dịch nhầy.
Bộ phận dùng: Toàn cây.
Tác dụng dược lý của dây đau xương như thế nào?
Công dụng của dây đau xương theo Đông Y:
- Công dụng: Thư cân hoạt lạc, trừ thấp, khu phong.
- Chủ trị: Phong tê thấp, đau nhức xương khớp.
Theo nghiên cứu dược lý hiện đại:
- Vị thuốc này có tác dụng ức chế hoạt tính gây co thắt cơ trơn của acetylcholine và histamine trong thực nghiệm với ruột thỏ cô lập.
- Tác dụng ức chế thần kinh trung ương, tác động đến huyết áp, lợi tiểu và an thần đối với động vật thí nghiệm
Hình ảnh cây đau xương – Loài thực vật thân leo, có cành rũ xuống, chiều dài từ 7 – 8m
Những bài thuốc giúp hỗ trợ trị bệnh từ vị thuốc dây đau xương
Trong Y học cổ truyền, vị thuốc dây đau xương có vị đắng, tính mát. Thường quy vào kinh Can. Dưới đây là một số bài thuốc kết hợp trị bệnh với vị thuốc dây đau xương như sau:
Bài thuốc trị chứng đau lưng mỏi gối do thận hư yếu
- Chuẩn bị: Củ mài, thỏ ty tử, dây đau xương, rễ cỏ xước mỗi vị 12g, đỗ trọng, cốt toái bổ và tỳ giải mỗi vị 16g.
- Thực hiện: Đem ngâm rượu hoặc sắc uống.
Bài thuốc trị rắn cắn
- Chuẩn bị: Lá tía tô 20g, lá dây đau xương 20g, rau sam 50g và lá thài lài 30g.
- Thực hiện: Dùng nguyên liệu tươi đem giã nát, vắt lấy nước uống, sau đó dùng bã đắp lên vết rắn cắn.
Bài thuốc trị chứng bong gân và sai khớp
- Chuẩn bị: Lá tầm gửi cây khế, hạt máu chó, lá dây đau xương, hồi hương, lá bưởi bung, hạt trấp, quế chi, đinh hương, củ nghệ, vỏ núc nác, huyết giáp, lá mua, vỏ sòi, lá kim cang, lá náng, gừng sống, lá canh châu, lá thầu dầu tía, mủ xương rồng bà, các vị bằng lượng nhau.
- Thực hiện: Đem giã nhỏ, sao nóng và chườm lên vùng khớp cần điều trị.
Bài thuốc trị chứng thấp khớp
- Bài thuốc 1: Hoàng nàn chế, dây đau xương, thổ phục linh, hoàng lực, ngưu tất, kê huyết đằng, rễ bưởi bung, độc lực, tầm xuân, lá lốt và huyết giác. Đem chế thành cao.
- Bài thuốc 2: Dùng củ kim cang và dây đau xương bằng lượng nhau. Đem sắc thành cao, mỗi ngày dùng 6g.
Bài thuốc trị đau nhức xương khớp
- Bài thuốc 1: Thái nhỏ thân cây dây đau xương, sau đó đem sao vàng và ngâm rượu theo tỷ lệ 1:5. Mỗi lần dùng 1 ly nhỏ, sử dụng 3 lần/ ngày. Với những người không uống được rượu, có thể dùng dược liệu sắc uống trong vòng 15 – 20 ngày.
- Bài thuốc 2: Lấy dây đau xương rửa sạch, giã nát và trộn với ít nước đắp lên vùng đau nhức.
Bài thuốc trị sưng đỏ mu bàn chân và đầu gối sưng đau
- Chuẩn bị: Cam thảo dây, dây đau xương, rễ cỏ xước, cốt khí củ, lá lốt và rễ cây tầm sọong mỗi vị 20g.
- Thực hiện: Dùng các vị sắc lấy nước uống liên tục trong 7 – 21 ngày.
Khu phong, trừ thấp, thư cân hoạt lạc và giảm đau nhức là các công dụng chính của dây đau xương
Bài thuốc trị đau nhức cơ thể và xương khớp do bệnh phong thấp
- Chuẩn bị: Rễ tầm xọng, cam thảo nam, cốt khí củ, đơn gối hạc, lá lốt, dây đau xương và rễ cỏ xước mỗi vị 20g.
- Thực hiện: Đem các vị sắc lấy nước uống, sử dụng đều đặn ngày 1 thang cho đến khi triệu chứng thuyên giảm.
Bài thuốc trị chứng chân tay tê mỏi, đau nhức ở người cao tuổi
- Chuẩn bị: Cây xấu hổ, kim ngân hoa, hy thiêm, cỏ xước, ké đầu ngựa, cà gai leo, cây dây đau xương, thổ phục linh và thiên niên kiện, các vị bằng lượng nhau.
- Thực hiện: Đem sắc với nước theo tỷ lệ 1:1 sau đó đun nhỏ lửa và chế thành rượu thuốc. Dùng uống hàng ngày để cải thiện triệu chứng đau nhức và tăng cường khả năng vận động.
Bài thuốc trị đau mỏi gân xương do phong tê thấp
- Bài thuốc 1: Chuẩn bị quế chi, cỏ xước, thiên niên kiện, độc hoạt, chân chim, cây dây đau xương, rễ bưởi bung, phòng kỷ, kê huyết đằng, gai tầm xọng, núc nác và cây xấu hổ mỗi vị 4 – 6g. Đem các dược liệu sắc lấy nước uống, mỗi ngày dùng 1 thang.
- Bài thuốc 2: Vỏ thân cây ngũ gia bì, cây dây đau xương và rễ phòng kỷ mỗi vị 10g, rễ gối hạc, cây mua núi và kê huyết đằng mỗi vị 12g. Đem các vị thái nhỏ, sau đó phơi khô hoàn toàn. Dùng ngâm với rượu trong vòng 7 – 10 ngày, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 25ml.
Bài thuốc trị chứng đau thần kinh tọa
- Chuẩn bị: Cốt toái bổ 12g, cẩu tích, dây đau xương, ngưu tất và kê huyết đằng mỗi vị 20g, thiên niên kiện 8g, ba kích 12g.
- Thực hiện: Đem sắc uống, ngày dùng 1 thang cho đến khi triệu chứng thuyên giảm.
Những điều cần lưu ý khi dùng dược liệu dây đau xương
- Thận trọng khi dùng cho người có tạng hàn.
Các bài thuốc từ vị thuốc đông y dây đau xương có độ an toàn khá cao và có thể sử dụng trong điều trị dài hạn. Song song với những bài thuốc này, bạn nên phối hợp với chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng và luyện tập hợp lý để tác động toàn diện đến tiến triển của bệnh.
