Tác dụng và bài thuốc trị bệnh của vị thuốc Cổ yếm

Cổ yếm là vị thuốc đông y với nhiều tác dụng điều trị bệnh nhờ phương thức sử dụng đúng đắn thông qua các bài thuốc.

Tác dụng và bài thuốc trị bệnh của vị thuốc Cổ yếm

Tìm hiểu vị thuốc Cổ yếm

Cổ yếm là dược liệu xuất hiện ở nhiều tại các tỉnh phía Bắc. Vị thuốc đông y này còn có các tên gọi khác như: sau trắng, sau sau, lộ lộ thông, phong hương, cây thau, bạch giao hương. Tên khoa học: Liquidambar formosana Hance., họ Sau sau (Hamamelidaceae).

Theo nghiên cứu, tinh dầu và nhựa cây cổ yếm được sử dụng trong công nghệ hóa mỹ phẩm. Nhựa chứa tinh dầu (alpha pinen, bornyl acetat, terpinolen, caryophylen, beta pinen, camphen, cinnamyl, cinnamat và nhiều chất khác.

Bộ phận dùng làm thuốc là quả (lộ lộ thông), lá (phong hương diệp), rễ (phong hương căn), nhựa (phong hương chi). Trong khi đó, ngọn lá non được dùng làm thực phẩm.

Khoa Cao đẳng Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, lá cổ yếm chứa nhiều tanin, các tanin C. glucosidic và oligomeric; chất hertellin là tanin thủy phân có cấu trúc dimeric, có tác dụng ức chế khối u. Quả chứa acid liquidamric và acid liquidamric lacton thuộc nhóm triterpen; acid beturonic có hoạt tính sinh học bảo vệ tế bào gan.

Theo Đông y, quả cây cổ yếm có vị đắng, tính bình, có mùi thơm; tác dụng hoạt lạc, khứ phong, lợi thủy thông kinh; trị phong thấp, tâm vị đau trướng, đau nhức khớp xương, thủy thũng, tiểu tiện khó, viêm da, chàm, mề đay.

Lá có vị đắng, tính bình; tác dụng thu liễm chỉ huyết, thanh nhiệt giải độc; trị viêm ruột, thổ huyết, chảy máu cam, đau vùng thượng vị, dùng ngoài trị mẩn ngứa, eczema.

Nhựa có vị ngọt, cay, tính ấm; tác dụng thông khiếu, hoạt huyết giảm đau, khai uất, khứ đàm; trị ho có đờm, kinh giản, thổ huyết, nôn ra máu, chảy máu cam.

Rễ vị đắng tính ấm; tác dụng khứ thấp, chỉ thống; tác dụng khứ thấp, chỉ thống, chữa thấp khớp, đau răng.

Lộ lộ thông

Lộ lộ thông

Bài thuốc y học cổ truyền điều trị bệnh cổ yếm

Trị thần kinh tọa: Lộ lộ thông 10g, địa long 10g, ngưu tất 10g, cam thảo 10g, tần giao 10g, độc hoạt 10g, phục linh 10g, đương quy 10g, tang ký sinh 15g, mộc hương 5g, thương truật 5g. Sắc uống. Tác dụng thông kinh hoạt lạc, trừ thấp tán hàn, trị thần kinh tọa đau.

Trị phong thấp, toàn thân tê buốt, lưng gối đau, chân tay co quắp: Lộ lộ thông 20g, tùng tiết 20g. Sắc uống. Tuy nhiên cần lưu ý rằng, bài thuốc này không dùng cho phụ nữ có thai.

Chữa tai điếc đột phát: Lộ lộ thông 12g, cát căn 30g, xích thược 15g, thạch xương bồ 15g, xuyên khung 15g, toàn quy 15g, tam thất 10g, nga truật 10g, uy linh tiên 12g, hương phụ 10g, hồng hoa 10g, địa long 12g. Sắc uống, ngày 1 thang, uống 2 lần; uống trong 15 đến 30 ngày.

Trị nổi mẩn, lở ngứa, mề đay: Lá hoặc vỏ cây nấu lấy nước, lau rửa hoặc tắm.

Trị mụn nhọt, phong thấp sưng đau, đòn đánh đau nhức: Nhựa sau sau 40g, nhựa thông 40g, dầu vừng 10g, sáp ong 10g. Đun cho tan, đánh đều cho loãng, để nguội phết lên giấy và dán vào chỗ đau.

Trị sâu răng, đau răng: Nhựa cây sau sau đốt cháy, phần còn lại tán nhỏ, xỉa vào chỗ đau.

Chữa sán khí do hàn: Lộ lộ thông 12g, cát cánh 4g, quế chi 6g, diên hồ sách 12g, lệ chi hạch 12g, sài hồ 6g, hồi hương 4g, hương phụ 12g, quất hạch 12g, mộc hương 4g, thanh bì 8g, trạch tả 12g, vân linh 12g. Sắc uống.

Chữa sữa ít, sữa không thông: Lộ lộ thông 60g, xác rắn 1 cái, toàn qua lâu 1 quả. Tất cả đem tán bột. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 8g, uống với rượu loãng

Công dụng của Cổ yếm vẫn đang được các nhà khoa học nghiên cứu và bạn cũng có thể thực hiện công việc này bắt đầu từ việc học lớp Trung cấp Y học cổ truyền – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur. Tuy nhiên bạn cần lưu ý những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế cho lời khuyên của bác sĩ, thầy thuốc có trình độ, chuyên môn. Theo đó nếu nhận thấy sức khỏe không tốt, bạn nên đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị đúng cách.

Nguồn: Ysiyhoccotruyen