Y Học Cổ Truyền 
Bài thuốc Y học cổ truyền hiện nay rất phong phú và đa dạng, 2 dạng phổ biến là thuốc dạng viên và thuốc sắc. Vậy thuốc Đông y dạng viên có tốt hơn dạng sắc không?
Y sĩ Y học cổ truyền chỉ ra ưu điểm và nhược điểm của thuốc viên
Thuốc viên đề cập đến ở đây là thuốc viên bào chế theo công nghệ Y học hiện đại, khác với phương pháp bào chế thuốc viên (hoàn) trong ngành Y học cổ truyền. Nghĩa là chúng ta dùng các công nghệ mới chiết lọc ra các hợp chất hóa học nhằm làm tăng tác dụng của thuốc. Ví dụ viên nang dầu cá hồi, viên nang dầu gấc…
Ưu điểm lớn nhất của thuốc viên là sự tiện lợi. Các thuốc viên được đóng thành dạng viên nén, được bảo quản cẩn thận nên có thể mang đi bất cứ nơi đâu, bất cứ chỗ nào, rất đơn giản và gọn. Ngoài ra, thuốc viên còn có ưu điểm là dễ bảo quản, dễ lưu hành, có tính cô đặc cao. Toàn bộ các hợp chất hóa học đã được cô đặc lại và chỉ cần uống 1 viên đã bằng uống vài thang thuốc sắc. Công hiệu điều trị tất sẽ mạnh, do đó tác dụng nhanh và rõ ràng.
Bên cạnh những ưu điểm trên thì thuốc viên cũng có những nhược điểm nhất định. Đó là thuốc chỉ có thể bào chế tinh lọc được một chất hóa học có trong thuốc chứ không thể bào chế tất cả các chất có trong thuốc. Ví dụ như bạn chỉ có thể lấy ra được curcumin trong nghệ trong khi đó nghệ còn chứa nhiều lớp hoạt chất khác nữa.
Việc bào chế thuốc viên đã vô tình loại bỏ các hoạt chất sinh học quý, mà đôi khi nó đóng vai trò bổ trợ hoàn hảo cho thang thuốc. Ví dụ phát hãn giải biểu là dùng các thứ tinh dầu làm nóng cơ thể, toát mồ hôi ra ngoài, thải bỏ mầm bệnh trong cơ thể. Nhưng nếu tinh chế một vài ester (tinh dầu) trong lá bưởi, lá sả, lá gừng để dùng thì lại không tạo ra được hiệu ứng này.
Y sĩ Y học cổ truyền chỉ ra ưu điểm và nhược điểm của thuốc sắc
Thuốc sắc là một dạng bào chế thuốc điển hình trong đông y. Sắc hay còn gọi là tiễn là phương pháp cho thang thuốc đông y vào nồi, thong thường là nồi đất, sau đó cho nước sạch vừa phải đun nhỏ lửa, cô đọng đủ lượng sao cho dễ uống. Chất thuốc tan vào trong nước, dưới tác dụng của nhiệt, chúng “thôi” ra nhiều hơn. Ta dùng nước sắc này uống để thu được phần dược lý, phần bã thải bỏ.
Sắc thuốc là một trong các phương pháp chế thuốc thông dụng thường dùng trong đông y. Có nhiều phương pháp chế thuốc đông y khác nhau như: chỉ dùng lửa, chỉ dùng nước, kết hợp cả lửa và nước.
Nhược điểm của thuốc sắc là lách cách, tỉ mẩn, tốn thời gian. Thuốc sắc phải qua nhiều công đoạn: cho thuốc vào nước, đun trong nhiều giờ cho cạn, chắt ra rồi lại cho thêm nước vào đun tiếp. Khi đun, phải canh chừng sao cho thuốc ko bị khê và cạn quá mức. Thông thường sắc 3 bát nước cô đặc còn 1, khi dùng thì phải dùng đúng cách mới công hiệu, tức là phải dùng ngay khi còn ấm. Vì thuốc càng ấm càng đi vào cơ thể tốt, nếu để nguội coi như giảm tác dụng. Bạn không thể sắc thuốc một thể, để trong tủ lạnh hoặc đem đến cơ quan dùng vì như vậy thuốc không còn nhiều công hiệu.
Ngoài ra, thuốc sắc khó bảo quản. Nếu bảo quản không đúng, thuốc có thể bị mốc. Thêm vào đó, thuốc sắc có thể phải uống lẫn cả tạp chất. Cơ thể phải mất công thải bỏ vì những tạp chất này không có tác dụng điều trị.
Song thuốc sắc lại rất tốt theo đúng như chuẩn mực đông y lý. Việc dùng thuốc đông y thường phải dùng theo thang, tức là có nhiều vị phối hợp trong cùng một thang thuốc. Các vị này có vai trò khác nhau, có vị chính, vị phụ, vị dẫn đường, thường được gọi là quân-thần-tá-sứ. Khi dùng thuốc sắc, chúng ta phối hợp được các vị này, làm thuốc ngấm vào cơ thể dễ như không.
Bên cạnh đó, việc dùng thuốc sắc còn tận dụng mức nhiệt nóng làm thuốc dễ phát tán, dễ bay hơi, dễ thăng giáng nên dễ đi vào cơ thể. Ví dụ dùng các bài thuốc có vị gừng. Nếu dùng dưới sự hỗ trợ của nhiệt, vị trong gừng đi vào cơ thể nhanh và dễ. Điểm này, các dạng thuốc khác của tây y không có được.
Một ưu điểm quan trọng của thuốc sắc đó là giữ nguyên tính vị của thuốc, vì tính vị của thuốc không chỉ do một chất hóa học đơn lẻ nào tác dụng lên. Nếu như tinh lọc thảo dược nhằm tách chế ra một chất hóa học thì làm sai lạc tính vị của thuốc. Một trong các cơ chế tác dụng của thuốc đông y là tác dụng theo tính vị và theo đường kinh lạc. Ví dụ như thuốc có vị cay, ôn, ấm thì hợp với thể hàn chẳng hạn. Do đó, thuốc sắc đã làm cho thang thuốc đông y trở nên hoàn hảo và đầy hữu ích.
Sánh sánh giữa thuốc viên và thuốc sắc trong Đông y
Đem lên bàn cân so sánh hai loại thuốc mới thấy, cái nào cũng đúng và cũng có nguyên lý, có những ưu nhược điểm riêng.
Để tiện lợi thì thuốc viên là lựa chọn hang đầu. Nhưng nếu có đủ thời gian thì sử dụng thuốc sắc là lời khuyên tốt nhất với các bài thuốc Đông y. Vì nó giữ được nguyên bản và thực hành đúng theo nguyên lý đông y đề ra: lập lại cân bằng cơ thể, vượng nội tại để chiến thắng bệnh tật. Đó là cách làm hay mà khi bệnh khỏi thì cơ thể đã khỏe mà tự loại trừ bệnh ra ngoài.
Nếu yêu thích ngành Y học cổ truyền, bạn có thể đăng ký học Trung cấp Y sĩ Y học cổ truyền tại Trường Trung cấp Y khoa Pasteur để trở thành Y sĩ Y học cổ truyền chữa bệnh cứu người.
Trường Trung cấp Y khoa Pasteur Hà Nội: Số 101 Tô Vĩnh Diện – Khương Trung – Quận Thanh Xuân – TP.Hà Nội. (Gần Cầu Vượt Ngã Tư Sở). Điện thoại tư vấn: 04.6296.6296 – 09.8259.8259
Trường Trung Cấp Y Khoa Pasteur Thái Nguyên: Ngõ 233 Đường Quang Trung – Tổ 8 Phường Tân Thịnh – TP Thái Nguyên, Tỉnh Thái Nguyên. Điện thoại tư vấn: 0280.6556.333
Thí sinh có thể chọn lớp học trong hoặc ngoài giờ hành chính, lớp học cuối tuần Thứ 7 & CN.
