Bệnh viêm mao mạch dị ứng là gì? dấu hiệu nhận biết

yhoccotruyen Tin Y Tế - Sức Khoẻ 1,977 Lượt xem

Bệnh viêm mao mạch dị ứng tuy tỷ lệ gặp không cao nhưng đa số các trường hợp mắc bệnh đều gặp ở trẻ em, bệnh đã khiến không ít phụ huynh phải lo lắng.

Hãy cùng các bác sĩ, chuyên gia đến từ Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur sẽ giải đáp các thắc mắc liên quan đến bệnh viêm mao mạch dị ứng thông qua bài phỏng vấn sau đây.

Bệnh viêm mao mạch dị ứng

Hỏi: Thưa bác sĩ, bệnh viêm mao mạch dị ứng là gì?

Trả lời: Bệnh viêm mao mạch dị ứng ( Henoch – Schonlein purpura ) hay còn gọi tắt là HSP. Vậy HSP là gì? HSP hay còn gọi là bệnh viêm mạch máu LGA ( LGA là 1 loại kháng thể ), đây là bệnh viêm mạch máu hệ thống thường gặp nhất ở trẻ em, 90 % số ca bệnh HSP xảy ra ở trẻ em, hầu hết bệnh tự giới hạn, tiên lượng tốt. Cơ chế của bệnh HSP chưa thực sự rõ ràng nhưng có liên quan tới cơ chế miễn dịch, vì khi làm sinh thiết người ta thấy có sự lắng đọng kháng thể IgA trên mẫu sinh thiết mạch máu, da, thận,…

Hỏi: Thưa bác sĩ, làm sao để nhận biết rằng trẻ đã bị viêm mạch máu dị ứng?

Trả lời: Thường bệnh HSP sẽ khởi phát sau 1 nhiễm trùng, 50 % trẻ em có nhiễm trùng hô hấp trên trước đó. Có thể nhận ra bệnh dựa vào 4 đặc trưng sau :

Ban xuất huyết có thể sờ thấy được ( hơi gồ ): tuy nhiên trước khi nói bạn này do bệnh HSP mà không phải do các bệnh khác thì phải loại trừ các bệnh lí của tiểu cầu và các rối loạn đông máu khác. Sự hiện diện của ban này sẽ quyết định chẩn đoán HSP, nếu không có bạn này thì rất ít khi nghĩ tới HSP. Ban hay có ở vùng hay chịu trọng lực, điển hình là ban đối xứng 2 bên ở cẳng chân. Tuy nhiên bạn có thể xuất hiện ở nơi khác như : mông, vai, tay, dương vật, ….
Viêm khớp/đau khớp( 84 % ): thường đau, sưng các khớp lớn như: khớp gối, cổ chân .
Đau bụng( 20-30 %): thường sẽ đau bụng thành cơn, đau quanh rốn hay thượng vị, kèm theo buồn nôn, nôn . Đôi khi có xuất huyết tiêu hóa( nôn ra máu, tiêu phân đen ). Điều oái ăm là triệu chứng đau bụng lại hay xuất hiện trước khi phát ban do vậy giai đoạn sớm thường chẩn đoán nhầm với các bệnh lí đường tiêu hóa và trẻ hay điều trị khoa tiêu hóa vài ngày khi thấy xuất hiện ban rõ mới có chẩn đoán HSP .
Bệnh thận( 21-54 % ): có tiểu máu(đại thể hoặc vi thể ), tiểu đạm, có thể có phù, tăng huyết áp hoặc suy thận . Biểu hiện bệnh thận nếu có thì đó là 1 yếu tố tiên lượng xấu, vì có thể dẫn tới suy thận mạn. Các biểu hiện của bệnh thận có thể biểu hiện muộn 4 – 6 tháng sau khi khởi phát HSP.

Việc chẩn đoán HSP dựa trên có ban điển hình kèm theo các biểu hiện trên sau khi đã loại trừ các bệnh lí khác có biểu hiện tương tự ( bệnh lupus, Viêm khớp dạng thấp, viêm mạch máu quá mẫn, …..). Ngoài ra bệnh còn có thể có biểu hiện ở nhiều cơ quan khác như: thần kinh, mắt, hô hấp,…

Hỏi: Thưa bác sĩ, khi nghi ngờ trẻ bị viêm mao mạch dị ứng cần làm các xét nghiệm gì?

Trả lời: Cần làm các xét nghiệm sau :

Công thức máu: chủ yếu là xem số lượng tiểu cầu, nhằm phân biệt ban xuất huyết này do bệnh HSP hay bệnh xuất huyết khác có nguyên nhân tiểu cầu.
Chức năng đông máu: để phân biệt với xuất huyết do các bệnh lí rối loạn đông máu khác.
Các xét nghiệm ure, creatinin để đánh giá chức năng thận .
Phân tích nước tiểu: Nhằm phát hiện tổn thương thận biểu hiện qua nước tiểu: Có tiểu máu và tiểu đạm hay không .
Sinh thiết thận qua da trong những trường hợp HSP tổn thương thận hoặc chẩn đoán không rõ ràng.
Các cận lâm sàng khác để giúp chẩn đoán phân biệt.

Hỏi: Thưa bác sĩ, bệnh như thế nào thì cần cho bé nhập viện?

Trả lời:

Trẻ không ăn, uống được .
Trẻ đau bụng nặng.
Trẻ xuất huyết tiêu hóa(Nôn máu, tiêu phân đen) .
Trẻ rối loạn tâm thần.
Trẻ có biểu hiện tổn thương thận( tiểu đạm, tiểu máu,phù, tăng huyết áp,…).
Trẻ đau khớp không đi lại được.

Hỏi: Thưa bác sĩ, điều trị viêm mao mạch dị ứng như thế nào?

Trả lời:

Các bác sĩ công tác tại Cao đẳng Y Dược Pasteur TPHCM khuyến cáo, nếu đau nhẹ chỉ cần cho trẻ nghỉ ngơi, bù nước đường uống, giảm đau khớp, hoặc thuốc giảm đau chống viêm không steroid(NSAIDs) như:

Naproxen 10 – 20 mg / kg / ngày uống chia làm 2 lần .
Ibuprofen và các thuốc(NSAIDs) khác cũng có hiệu quả tương tự

Biện pháp điều trị viêm mao mạch dị ứng chủ yếu là hỗ trợ và bảo tồn. Trong giai đoạn cấp, tất cả các bệnh nhân cần được nghỉ ngơi tại giường, để cao chân, dùng vitamin C liều cao, uống nhiều nước và bảo đảm chế độ dinh dưỡng hợp lý.

Những bệnh nhân chỉ có ban xuất huyết đơn thuần thường đáp ứng tốt với các biện pháp bảo tồn này, ít khi phải dùng thuốc điều trị khác.

Đây là bệnh điều trị lâu dài, vì vậy bạn cần tuyệt đối tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ, không được tự ý bỏ thuốc khi chưa có ý kiến của bác sĩ. Nên tái khám đúng như lịch hẹn để đảm bảo việc điều trị có hiệu quả.

Nguồn: Y học cổ truyền thành phố Hồ Chí Minh