Ngạc nhiên với công dụng chữa bách bệnh của cây Hoa hòe

yhoccotruyen Vị thuốc Đông y 398 Lượt xem

Cây hoa hòe được biết đến như một cây thuốc quý, một vị thuốc Đông y được các bác sĩ y học cổ truyền áp dụng vào nhiều bài thuốc chữa bệnh thần kỳ. Sau đây, các bạn đọc hãy cùng với các lương y tại trường Cao đẳng Y dược TP HCM tìm hiểu sơ lược về thông tin cũng như công dụng của loại thảo được đặc biệt này.

Cây hoa hòe thường mọc hoang phân bồ nhiều ở nước ta

Mô tả sơ lược về cây hoa hòe

Cây hoa hòe còn được gọi với một số tên khác là hòe thực, hòe nhụy, hòa nga… có tên khoa học là Sophora japonica Linn; thuộc họ Fabaceae. Cây hoa hòe có thể cao từ 7m -10 m, có khi tới 25 m, nhánh nhỏ màu xanh lục, có lông hoặc không có lông. Lá lông chim lẻ, mọc so le, dài 15cm -25 cm, lá chét 7-15 phiến, hình trứng hoặc hình trứng hẹp, dài 3cm-6 cm, mép nguyên, mặt trên có lông và phấn trắng. Hoa nhỏ màu trắng xanh, mọc thành chùm ở ngọn, dài 15cm -30 cm, quả đậu thắt lại ở giữa các hạt, chất nạc, chủng tử 1-6 hạt màu đen hình thận. Hoa hòe thường mọc hoang và được trồng khắp nơi trong nước ta, có nhiều ở miền Bắc Việt Nam. Trồng bằng hạt hoặc dâm cành.

Theo y học cổ truyền, cây hoa hòe có vị đắng, tính bình, không độc có công dụng lương huyết, tiết Phế nghịch, thanh Can hỏa, tả Tâm hỏa, kiên Thận thủy, Lương huyết, chỉ huyết , thanh lợi thấp nhiệt.

Thành phần hóa học có trong cây Hoa hòe

Theo các dược sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết trong cây hoa hòe có một số thành phần hóa học như Rutin, Soporradiol, Betulin, Glucuronic acid; Soyasaponin, Azukisaponin, Kaikasaponin; Quercetin ; Isorhamnetin; Betulin, Sophoradiol; Dodecenoic acid, Tetradecadieoic acid, Myristic, Arachidic acid, Beta-Sitosterol.

Hoa hòe và những bài thuốc chữa bệnh vô cùng hữu ích

Hoa hòe được vận dụng vào vô số đơn thuốc chữa bệnh

Chữa trường phong hạ huyết: Hòe hoa, Trắc bá (đốt cháy), Chỉ xác đều 12g, Kinh giới 8 g. Tán nhuyễn thành bột uống với nước hoặc làm thang tể. (đại tiện ra máu) (Hòe Hoa Tán – Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Trị huyết áp cao: Hòe hoa, Hy thiêm thảo, mỗi thứ 20 ~ 40g. Sắc uống (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Chữa độc dương mai và độc do dương minh tích nhiệt gây ra Dùng Hòe hoa 4 lượng sao qua bỏ vào 2 chén rượu sắc uống nóng, người bị hư hàn thì cấm dùng (Tập Giản Phương).
Chữa thổ huyết: Hòe hoa 12 g, Bách thảo sương 4g. Tán nhuyễn thành bột, uống với nước sắc rễ Tranh (Mao căn) (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Chữa băng huyết, hạ huyết: Hòe hoa 40 g, Tông lư thán 8g, Muối 1 ít, sắc với 3 chén nước còn nửa chén, uống (Trích Huyền Phương).
Trị bạch đới không dứt: Hòe hoa (sao), Mẫu lệ nung, các vị bằng nhau tán bột. Mỗi lần uống 12g với rượu (Trích Huyền Phương).
Chữa trĩ ngoại: Hòe hoa sắc rửa nhiều lần và uống thì sẽ teo lên (Tập Giản Phương).
Chữa độc nhọt lở sưng tấy, tất cả các loại ung nhọt phát bối, chẳng kể là có mủ hay chưa, nhưng có tấy sưng nóng đau: Hòe hoa sao qua, Hạch đào nhân đều 80 g, Dấm 1 chén sắc uống. Nếu chưa đỡ thì uống 2 -3 lần, đã vỡ mủ thì uống 1 -2 lần thấy hiệu quả (Y Phương Trích Yếu Phương).
Trị phát bối tán huyết: Hòe hoa, Bột đậu xanh, mỗi thứ 40g sao như màu ngà voi, tán bột, dùng 40 g Tế trà sắc còn 1 chén, để ngoài sương một đêm, lấy 12 g phết vào, chừa lỗ cho ra mủ (Nhiếp Sinh Diệu Dụng Phương).
Chữa trúng phong mất tiếng: Hòe hoa sao, sau canh ba nằm ngửa nhai nuốt (Thế Y Đắc Hiệu Phương).
Chữa ung thư phát bối, nhiệt độc ở trong người, đầu váng, hoa mắt, miệng khô, lưỡi đắng , hồi hộp, lưng nóng, tay chân tê, có sưng ở sau lưng: Hòe hoa một mớ, sao cho thành màu nâu đen, ngâm với một chén rượu con, lúc rượu còn đang nóng thì uống, nếu chưa đỡ, uống tiếp, sau khi uống thì nhọt sẽ nhúm mủ lại (Bảo Thọ Đường Phương).
Chữa rong kinh không cầm: Hòe hoa sao tồn tính, mỗi lần uống 8g ~12 g với rượu nóng trước khi ăn (Thánh Huệ Phương).
Chữa băng huyết không cầm: Hòe hoa 120 g, Hoàng cầm 80g, tán bột. Mỗi lần uống 20 g với một chén rượu (Càn Khôn Bí Uẩn Phương).
Chữa đi tiêu ra máu do độc của rượu: Hòe hoa nửa sống nửa sao 40 g, Sơn chi tử 20g, tán nhuyễn thành bột uống lần 8 g với nước (Kinh Nghiệm Lương Phương).
Chữa lỵ ra máu, trĩ ra máu: Hòe hoa sao, tán bột, mỗi lần uống 12 g với rượu, ngày uống 3 lần hoặc dùng vỏ trắng của cây Hòe hoa sắc uống (Phổ tế phương).
Chữa đại tiện ra máu: Hòe hoa, Chỉ xác, các vị bằng nhau sao tồn tính tán bột, lần uống 8 g với nước (Tụ Trân Phương).
Chữa sốt cao đột ngột tiêu ra máu: Ruột heo sống 1 cái rửa sạch phơi khô, lấy Hòe hoa sao tán bột bỏ đầy vào trong ruột heo, lấy giấm gạo ngâm trong hũ sành nấu chín, làm viên bằng hạt đạn lớn phơi nắng, mỗi lần uống 1 viên lúc đói với rượu ngâm Đương quy (Vĩnh Loại Kiềm Phương).
Chữa lưỡi chảy máu không cầm: Hòe hoa tán bột, xức vào (Chu Thị Tập Nghiệm Phương).
Chữa ho ra máu, khạc ra máu: Hòe hoa sao, tán nhuyễn thành bột. Mỗi lần uống 12 g với nước gạo nếp, cúi ngửa một lát thì đỡ (Chu Thị Tập Nghiệm Phương).
Chữa tiểu ra máu: Hòe hoa sao, Uất kim (nướng), mỗi thứ 1 lượng tán bột lần 8 g với nước sắc Đậu xị (Bí Tàng Phương).
Chữa chảy máu không cầm: Hòe hoa, Ô tặc cốt, lượng bằng nhau, để nửa sống nửa sao, tán bột thổi vào (Phổ Tế Phương).
Chữa thổ huyết không cầm: Hòe hoa đốt tồn tính, bỏ vào một tý Xạ hương vào, trộn đều. Mỗi lần dùng 12 g uống với nước gạo nếp (Phổ Tế Phương).

Bác sĩ Y học cổ truyền Nguyễn Thị Thanh hiện đang là giảng viên tại Trường Cao đẳng Y dược TPHCM khuyến cáo đối với những người không có thực hỏa, thực nhiệt, bệnh do hư hàn, không có nhiệt: không dùng nên dùng vị thuốc trong việc chữa bệnh.