Tỏi đỏ hay còn gọi với tên khác là hành đỏ hay tỏi lào. Đây là một cây thuốc, một vị thuốc đông y được áp dụng vào nhiều bài thuốc chữa bệnh. Sau đây các lương y tại Trường Cao đẳng Y dược TPHCM sẽ chia sẻ sơ lược công dụng về loại cây này.
- Chữa trị rắn cắn với bông báo liệu bạn đã biết?
- Ké hoa vàng với những công dụng đặc biệt tốt với sức khỏe con người
- Long nhãn nhục và những công dụng tốt cho sức khỏe con người
Khám phá những lợi ích của tỏi đỏ đối với sức khỏe con người
Tỏi đỏ và một vài thông tin cần biết
Tỏi đỏ có tên khoa học là Eleutherine bulbosa (Mill.) Urb.(E. subaphylla Gagnep.), thuộc họ La đơn – Iridaceae. Cây thảo cao từ 30cm đến 60 cm. Thân hành (thường gọi là củ) giống củ hành nhưng dài hơn, có vẩy màu đỏ nâu. Lá hình giáo dài, gân lá song song. Hoa trắng hoặc vàng mọc thành chùm. Quả nang, chứa nhiều hạt. Tỏi đỏ thường mọc hoang hay được trồng nhiều nơi ở nước ta. Theo đông y, tỏi đỏ có vị ngọt nhạt, tính hơi ấm có công dụng chỉ huyết sinh co, chỉ khái , tư âm dưỡng huyết. Theo tìm hiểu của dược sĩ Nguyễn Thị Thắm giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM tại trường Cao đẳng Y dược TPHCM cho biết có 4 chất trong củ là Isoeleuthrin, Eleutherin, Eleutherola và một hoạt chất khác chưa xác định. Chúng đều có tác dụng kháng sinh với chủng Staphylococcus aureus.
Tác dụng dược lý mang lại từ tỏi đỏ
Độc tính: Chuột nhắt uống với liều 169 g/ kg (1 lần), thỏ uống 26 g/kg/ngày (uống liền 3 ngày) không biểu hiện nhiễm độc, súc vật sống bình thường; Cho thỏ uống với liều 10 g/kg/ngày, liền trong 30 ngày. Con vật khỏe mạnh bình thường, giải phẫu không thấy tổn thương gan hay thận; Tác dụng chống viêm: Làm giảm phản ứng phù thực nghiệm trên chân chuột (thí nghiệm so sánh với hydrococtison thấy gần tương tự); Tác dụng kháng sinh: Dịch chiết tỏi đỏ tẩm giấy có đường kính 10 mm đặt trên thạch có cấy vi trùng có tác dụng hạn chế sinh sản của vi trùng Diplococcus pneumoniae, Streptococcus hemolyticus Staphylococcus aureits. Tác dụng yếu hơn đối với Shigella, Shiga, Bacil- lus mycoỉdes , B. anthracỉs. Không có tác dụng đối với Escherichia coỉỉ, Baciỉlus pyocyaneus, B. diphteriae; Trên lâm sàng, thấy có tác dụng tốt đối với chốc đầu trẻ em, nhọt đầu đinh, viêm da mủ, viêm họng cấp và mãn tính, tổ đỉa, chàm nhiễm trùng, vẩy nến… (Khoa da liễu bệnh viện Bạch Mai và Quân y viện 108).
Bài thuốc chữa bệnh áp dụng với tỏi đỏ
Tỏi đỏ được áp dụng và nhiều bài thuốc chữa bệnh
- Chữa vết thương bị bầm dập, làm độc, chảy máu, trầy sướt, ung nhọt: Dùng củ sâm đại hành tươi, giã nhuyễn bó hay đắp lên vết thương, rất mau lành.
- Trị mất ngủ, gia: Ngọc trúc 10 g, Bá Hập 10g, Lá mơ lông 10 g. Sắc lấy nước uống ngày 1 thang. Liên tục từ 10 – 20 thang.
- Chữa sa trực tràng, trĩ, gia: Dây mấu 10g, Vỏ cây Ngái 10g, Rễ cây gai 15 g.
- Ngâm rượu bổ trị đau lưng, mỏi gối, kém ăn, mệt mỏi: Đảng sâm 20 g, Sâm đại hành 20 g, Đương qui 20 g, Sanh địa 20 g, Huỳnh kỳ 20g, Đổ trọng 10g, Bạch truật 10 g, Câu kỷ tử 15 g, Lộc nhung 15g, Đại hồi 5 g, Nhục quế 5 g, Đại táo 10 quả. Ngâm 2 lít rượu 40o. Lần uống 1 ly 30ml -50 ml.
- Trị viêm đường tiết niệu, gia: Lá Đại bị 10g, Rễ tranh 10 g, Hoạt thạch 5 g.
- Chữa cơ thể suy nhược, thiếu máu, vàng da, nhức đầu, kinh nguyệt không đều, khó ngủ, viêm gan thận, bệnh ngoài da, nóng hâm hấp, sa trực tràng…: Đảng sâm 15 g, Hoàng kỳ 15g, Sâm đại hành 15 g, Xuyên khung 6 g, Đương qui 10 g.
- Chữa phong thấp, đau nhức gia: Kê Huyết đằng 10 g, Gấm 10g, Lá lốt 10 g, Thủy xương bồ 6 g.